Resultaat 1e schrijfopdracht

Een schilderij vol angst en wanhoop
- 'De Schreeuw' door Edvard Munch

‘De Schreeuw’ is een zelfportret van de Noorse kunstenaar Edvard Munch, geschilderd in 1893. Munch leefde van 1863 tot 1944 en had een zware jeugd, waarin hij zijn moeder én zus verloor. Deze gebeurtenissen zijn van grote invloed geweest op hem als kunstenaar. De kunstenaar gebruikte het schilderen als een manier om de traumatische gebeurtenissen te verwerken. De thema’s dood, angst, twijfel en wanhoop vormen dan ook een rode draad door zijn werk.  

Ook in ‘De Schreeuw’ komen deze onderwerpen naar voren. Munch schilderde dit werk na het beëindigen van een pijnlijke en kwellende relatie met een getrouwde vrouw. De wanhopige figuur op de voorgrond, die eruit ziet alsof hij gek is geworden van alles om hem heen, stelt dan ook hemzelf voor. Hij wordt tot wanhoop gedreven door de omgeving die naar hem schreeuwt en hij probeert zich ervoor af te schermen door zijn oren dicht te houden.  Het schilderij is een voorstelling van een voor hem aangrijpend moment uit zijn leven. Dit zegt de kunstenaar zelf over hoe hij dit moment beleefde:

“Ik was een wandeling aan het maken met twee vrienden bij zonsondergang. Plotseling werd de lucht vuurrood. Ik bleef staan bij een hek en zag bloederige taferelen. De stad in de verte stond in brand. Mijn vrienden liepen door en ik stond daar maar te trillen van angst en hoorde een angstaanjagende schreeuw  die niet meer ophield.”

Munch creëert een ‘schreeuwend landschap’ door het gebruik van felle, contrastrerende kleuren die golvend door elkaar een dynamisch beeld geven. De deinende lijnen kun je refereren aan de geluidsgolven van de schreeuw. De overweldigde figuur golft zelf ook een beetje mee met het roerige landschap, waardoor alles lijkt te bewegen en de kijker een onrustig gevoel krijgt. Door de gezichtsuitdrukking en de ogen die je recht aan kijken, word je als kijker betrokken bij de radeloosheid die de figuur lijkt te voelen. Kortom, ‘De Schreeuw’ is zo’n sterk beeld dat je het leed van de kunstenaar bijna kunt voelen.

Angela